Jak osiągnąć równowagę tonalną Twojego miksu

Każdy kolejny miks daje nam coraz więcej zrozumienia i poczucia tego, co robimy. Coraz mniej pokręteł kręci się na chybił trafił, a proces miksowania staje się o wiele lepiej zaplanowany.

Jednak dobór poziomów ścieżek to nawet nie połowa procesu. Miks powinien być dobrze zbilansowany i jednocześnie nie może brzmieć nudnie. Jeśli nie akcentować uwagi na najbardziej interesującym elemencie aranżacji lub części utworu, to miks w skutku w ogóle nie będzie przyciągać uwagi słuchaczy.

Jeśli chodzi o równowagę tonalną, to postrzeganie i otrzymywane odczucia od słuchania miksu mogą kardynalnie zmieniać się w zależności od nadmiaru lub braku tych lub innych częstotliwości. Na przykład, jeśli w miksie jest nadmiar wysokich częstotliwości, taki miks nazywa się jaskrawy. Natomiast jeśli wysokich częstotliwości jest za mało, to taki misk jest nazywany ciemnym lub mgłym. W zależności od ilości niskich częstotliwości, misk może być gruby lub olbrzymi w przypadku dużej ilości basu, lub cienki w przeciwnej sytuacji.

Równowaga tonalna jest ważnym narzędziem, za pomocą którego możemy regulować odbiór miksu przez słuchaczy.

Dobry miks to zbilansowany miks

Bilans tonalny miksu zależy bezpośrednio od doboru instrumentów, sempli i pozostałych dźwięków jeszcze na etapie aranżacji. Należy w pełni zrozumieć, jaki instrument za co odpowiada.

Na przykład, jeśli to refren piosenki, to przydadzą się instrumenty, które przepełnią miks w całym spektrum. Dla powierzchni potrzebne są jaskrawe talerze, w częstotliwościach średnich gitary, skrzypce, mały będen i perkusja. I też w zależności od priorytetu instrumentu należy dobierać brzmienie mniej priorytetowych elementów aranżacji. Na przykład, jeśli chcesz, żeby perkusja brzmiała wyraźnie i głośno, partię gitary i jej brzmienie należy dobierać tak, by ona nie konfliktowała z podstawowymi częstotliwościami snare'a.

Miks ma dobry balans tonalny, jeśli istnieje połączenie pomiędzy tonem każdgo elementu w miksie. Ogólny miks musi mieć dźwięk, który jest opracowany bardzo dokładnie oraz całościowy i celowy.

Na przykład, jeśli brzmienie crashu jest jaskrawe, to i hi-hat ma być jaskrawy. Jeśli bęben basowy ma dużo niskich częstotliwości, to i wszystkie elementy o niskiej częstotliwości powinny mieć wystarczającą ilość basu. Jeśli główny wokal jest ciemny, a częstotliwości są odfiltrowane wysokie, to wokal wspierający musi mieć podobne właściwości.

Warto też rozumieć, że jeśli masz bardzo wyraźne talerze, to wokal już nie może być ciemny, ponieważ w tym przypadku on nie będzie odbierany jako najważniejszy element aranżacji.

Wykorzystanie utworu referencyjnego

Jednym z pierwszych kroków na początku poprawienia równowagi tonalnej jest wybór podstawowego dźwięku i ustawienie jego poziomu. W tym Ci pomoże utwór referencyjny w stuly Twojego utworu lub podobnym. Zwykle takim dźwiękiem jest bęben basowy, dlatego że jest to dźwięk, który brzmi w ciągu całego utworu i jest w większości przypadków stabilny pod względem głosności.

Kolejny krok to dopasowanie głosności pozostałych dźwięków do głosności podstawowego dźwięku. W sytuacji z bębnem basowym to będzie mały bęben, później talerze itd.

Polecamy pracować w grupach. Nie przechodź do miksowania innych elementów, póki nie będziesz kompletnie zadowolony z brzmienia pierwszej grupy. Po tym o wiele łatwiej będzie miksować całą perkusję i gitary, niż każdy poszczególny bęben z każdym instrumentem.

Podejście, przy którym miksowanie zaczyna się od miksowania rytmu sekcji, dobre jest dlatego, że te dźwięki są przepełnione energią. Na mierniku głosności ich poziomy często znajdują się wyżej, niż w innych ścieżkach. Dlatego ustawienie głosności tych elementów obniża ryzyko uzyskania zbyt wysokiego poziomu głosności na szynie po zakończeniu pracy.

Jeszcze jedno podejście to zacząć od głównego wokalu i budować cały miks na nim. Oczywiście, jeśli miksujesz muzykę instrumentalną, należy określić instrument solujący i budować na nim.

Stosowanie szumu różowego jako utworu referencyjnego

Ostatnie podejście nie jest aż tak popularne, ale z doświadczenia wiemy, że jest ono szybkie i pewne. Tu chodzi o to, by zamiast podstawowej ścieżki stosować szum różowy. To dziwnie brzmi, jednak ta metoda jest sprawdzona i stosowana przez wielu reżyserów dźwięku. Spróbujmy więc zrozumieć, co sprawia, że szum różowy jest taki wyjątkowy.

Charakterystyka częstotliwościowa układu słuchowego człowieka jest logarytmiczna, a nie liniowa. Postrzegamy zwiększenie dźwięku jako oktawy. Każda kolejna oktawa zajmuje dwa razy więcej herców, niż poprzednia.

Biały szum ma ciągłą energię w całym spektrum częśtotliwości, lecz nam się wydaję, że odbywa się zwiększenie poziomu głosności o 3 dB na oktawę. Jednak jeśli odfiltrować biały szum, żeby on stracił po 3 dB na oktawę, podnosząc się w częstotliwościach, uzyskamy przyjemniejsze i lepsze dla ludzkiego ucha rozdzielenie energii. Wszystkie oktawy zawierają identyczną ilość energii, dlatego brzmienie wydaje się bardziej zbilansowane. W taki sposób uzyskaliśmy szum różowy dla naszego miksu.

W celu wykorzystania tego podejcia musimy ustawić glosność szumu różowego (nie jest ważne, czy to generator, czy sample) tak, by mierniki pokazywały obecny średni poziom głosności. Po tym jednocześnie z szumem uruchamiamy pierwszą ścieżkę i regulujemy jej głosność na ucho. Postaraj się znaleźć poziom, przy którym obrabiany dźwięk będzie ledwo słyszalny przez szum, ale nie przyciszony kompletnie. Po tym odłączasz obrabianą ścieżkę i włączasz kolejną. Powtarzaj te czynności, aż dopasujesz wszystkie elementy swojego miksu.

Możesz zobaczyć to, że jedne rodzaje dźwięków będą przecinać szum różowy lepiej, a inne gorzej. Dlatego będziesz musiał zwracać uwagę na charakterystyki dźwiękowe. Najczęściej taki problem powstaje w dźwiękach o niskiej częstotliwości. Na przykład, często się wydaje, że bęben basowy jest przerywany przez szum, chociaż słyszymy go bardzo dobrze. Będziesz chciał podnieść poziom bębna basowego, jednak musisz walczyć z tą pokusą. Podobny problem pojawia się też z dźwiękami o wysokiej częstotliwości: talerzami, perkusją itp. Miksuj te ścieżki bardzo ostrożnie i w miarę ćwiczenia to stanie się instynktowne.

Jeszcze jeden problem może powstać w związku z bardzo dynamicznymi dźwiękami. Na przykład, przy miksowaniu wokalu z szumem różowym niektóre części słów i wyrażeń mogą być słyszalne, natomiast inne – nie. W takim przypadku skoncentruj swój słuch nie na tych kawałkach wokalu, gdzie łatwiej chwycić jaskrawe dźwięki samogłoskowe, a na wyrażeniu w całości. Może też być tak, że wokal był nie wystarczająco skompresowany na poprzednim etapie. Wokal jest bardzo ważnym elementem aranżacji i on nie powinien gubić się w miksie ani jednej chwili.

Oczywiście, że nie uzyskasz idealnego miksu na końcu. Niektórych poprawek jeszcze będziesz musiał dokonać w zależności od stylistyki piosenki oraz preferencji wykonawcy, ale masz już mocny fundament i na pewno nie będziesz już potrzebował radykalnych zmian.

W istocie rzeczy, szum różowy trochę przypomina swoimi właściwościami głośną ulicę lub metro, czyli miejsca, gdzie będziesz słuchał muzyki w słuchawkach. Ważne jest, by nawet w takich głośnych miejscach był słyszalny cały miks, a nie tylko poszczególne kawałki. Nawet gdy ci się nie będzie podobało takie podejście, to będzie okazja, by poćwiczyć swój słuch oraz następnego razu już będziesz potrzebował mniej czasu, by zrobić jakościowy miks.

Natomiast jeśli już masz kompozycje, za wykorzystanie których chcesz otrzymywać wynagrodzenie, czekamy na Ciebie na portalu ExpertMusic. Oferujemy przestrzeń dla oprawy muzycznej lokali: sklepów, restauracji, kawiarni i centrów handlowych; i w kierunku produkcji: reklama, filmy, Youtube-wideo, gry itp.

Życzymy Ci zbilansowanych miksów,
Zespół ExpertMusic.